Η Τζουμπελού, το σύμβολο του MELITZAZZ 2025

Η Τζουμπελού έχει επιλεγεί να είναι το κεντρικό σύμβολο του MELITZAZZ 2025. Η Αγγελική Χατζημιχάλη, μία από τις πιο σημαντικές Ελληνίδες λαογράφους και συγγραφείς, μας εισάγει στην πλούσια παράδοση της τοπικής ενδυμασίας των γυναικών του Λεωνιδίου.

Η Πολιτιστική Κληρονομιά του Λεωνιδίου

Η ενδυμασία των γυναικών του Λεωνιδίου αποτελεί εξέλιξη των παραδοσιακών κομμάτων που φορούσαν οι αρχόντισσες του Πραστού, μια από τις πιο πλούσιες πρωτεύουσες της Τσακωνιάς, η οποία καταστράφηκε. Αυτή η μοναδική ενδυμασία κατασκευαζόταν από υψηλής ποιότητας υφάσματα, όπως χρυσοϋφάντες και μεταξωτούς βελούδους, τα οποία προμηθεύονταν οι πλούσιοι Τσάκωνες μέσω εμπορικών συναλλαγών με πόλεις της Ανατολής και Δύσης. Οι αρχόντισσες του Πραστού αποκαλούνταν τζουμπέδες, λόγω του μακριού και πλούσιου εξωτερικού ενδύματος που φορούσαν, το οποίο ονομάζεται τζουμπές.

Ανάμεσα στα πολυάριθμα κοσμήματα που χρησιμοποιούσαν ήταν οι τζουράδες (κυράδες), οι οποίες έφεραν επί των δακτύλων τους εντυπωσιακά δαχτυλίδια με ζαφείρια, διαμάντια και μαργαριτάρια.

Μέρη της Παραδοσιακής Ενδυμασίας

Η συνηθισμένη ενδυμασία περιλάμβανε τα εξής κομμάτια:

α) Το πουκάμισο, ή αλλιώς όγγιουμα, που ονομαζόταν «ένδυμα» στην Τσακωνιάν, είναι το κύριο ένδυμα και φθάνει μέχρι τον αστράγαλο. Κατασκευάζεται από λεπτό μεταξωτό ύφασμα και είναι κεντημένο με όμορφα μεταξωτά ή χρυσά νήματα στον λαιμό και τις μανσέτες.

β) Το βραχάνι ή φουστάνι, από ύφασμα που παραγόταν από ερίφια και τρίχες καμήλας, συχνά είχε πράσινο χρώμα, και επιπλέον έφερε πλούσια ταινία από ερυθρή τσόχαν στην μέση.

γ) Το ζιπούνι, που είναι μια μικρή ζακέτα από χρυσοϋφάντο ύφασμα, διαθέτει μακριές μανίκες και σχεδιασμό που αφήνει το χέρι ανοιχτό.

δ) Ο τζουμπές, ένα εξωτερικό ποδήρη επενδυτικό ένδυμα χωρίς μανίκια, είναι κατασκευασμένος κυρίως από τσόχα ή ατλάζιο και απευθύνεται σε νύμφες και νέες γυναίκες της υψηλής κοινωνίας.

ε) Το μαγλίκι είναι ένα μεταξωτό μαντήλι που περιτυλίγεται στον λαιμό, καλύπτει το στήθος και στερεώνεται με χρυσό αδαμαντίτη πόρπη.

στ) Η ζώστρα είναι μια χρυσοκέντητη ταινία που πιάνει τη μέση, διακοσμημένη με αργυρές ή χρυσές πόρπες.

ζ) Το φέσι με την πλούσια μακριά κυανή φούντα μεταξιού εισήχθη πρόσφατα, αντικαθιστώντας τον παραδοσιακό κεφαλόδεσμο και συνδυάζεται με την παραδοσιακή χτενισμένη κόμμωση με πλεξίδες.

Η Αγγελική Χατζημιχάλη μας προσφέρει μια μοναδική ματιά στις παραδοσιακές ενδυμασίες της περιοχής, φέρνοντας τον πολιτισμό και την ιστορία των γυναικών αυτών στο προσκήνιο. Είναι σημαντικό να διατηρήσουμε και να προβάλλουμε τέτοιες παραδόσεις που εκπροσωπούν την πολιτιστική μας κληρονομιά.